تب و تاب حضور کسبوکارهای کوچک در دنیای امروزی به موضوعی پر سر و صدا تبدیل شده است. کسبوکارهایی که با داشتن ایدههایی جدید و راهحلهای بدیع و نو، به فکر رشد و توسعه بازارِ محصولات و خدمات خود هستند. همانطور که یک اتومبیل برای رسیدن به مقصد به سوخت کافی و مناسب نیاز دارد، در کسبوکار نیز میتوان نقش رهبر را به عنوان کسی تشبیه کرد که موتور محرکهی آن کسب و کار بوده و عاملی تعیینکننده در جهت رسیدن به اهداف است. پس میتوان نتیجه گرفت رهبری یکی از کلیدیترین و حیاتیترین نقشهایی در یک کسبوکار است که برای چنگ زدن به موفقیت به آن نیاز دارید. احتمالاً با ما همعقیده هستید که بازارها در زمان فعلی، پیوسته در حال دگرگونی هستند و انتخابها میتواند در کوتاه مدت از گزینهای به گزینهای دیگر تغییر کنند. لذا وجود فردی که بتواند با شم هدایت و رهبری، سکان کشتی را در زمان درست، به جهتی درست هدایت کند، از آن دسته عواملی است که اگر نباشد، رشد و پیشرفت در بلند مدت ممکن نخواهد بود. وجود فردی که بتواند در یک کسبوکار کوچک رهبری را بدست بگیرد، اهمیت بالایی دارد؛ زیرا زمانیکه یک شرکت کوچک است، از چابکی بالایی برخوردار بوده و با راهنمایی های درست و اثربخش یک رهبر میتواند از فرصتهایی که در طول مسیر بوجود میآید، با تیم چابک و مسنجم خود به آن دست پیدا کند اما دستیابی به این فرصت شاید برای یک تیم بزرگ، با چالشهایی بیشتری همراه باشد. در ادامه اگر بخواهیم بصورت موردی به این موضوع اشاره کنیم که چرا رهبری یک “باید” است، میتوانیم نگاهی به موارد زیر بندازیم:
- برای هدایت کسبوکار: یک کسبوکار کوچک برای اینکه به سمت اهداف خود حرکت رو به جلویی داشته باشد، به رهبری نیاز دارد تا آن را هدایت کند. وجود این فرد کمک میکند تا در دیگران این حس بوجود آید که در حال حرکت به سمت اهداف هستند و این مشارکت میتواند منجر به افزایش بهرهوری شود. هرچند این احتمال وجود دارد که در یک کسبوکار، افرادی حضور داشته باشند که خود انگیخته باشند و با کمترین راهنمایی، بتوانند نتایج خارق العادهای در نقش خود ایجاد کنند؛ اما با وجود یک رهبر، انگیزه در همه افرادی که درگیر رسیدن به اهداف هستند به شکلی همه جانبه ایجاد میشود و همافزایی بالا میرود.
- برای ایجاد یک حس مشترک در کسبوکار: برخی از شرکتها ممکن است بنا بر نوع کارشان، نیاز به فضای بیشتری برای آرامش داشته باشند؛ در حالیکه برخی دیگر، شرایط متفاوتی را تجربه میکنند. رهبر کسبوکار کسی است که باید برای این مسائل استاندارد مشخصی درنظر بگیرد. تصور کنید اگر یک تیمِ کسبوکار از افرادی تشکیل شود که از نظر رفتاری با هم هماهنگ نباشند و تعارضهای رفتاری داشته باشند، چه مشکلاتی پیش خواهد آمد؟ قطعاً بدون وجود یک وحدت رویه و اینکه فردی وجود نداشته نباشد که راه درست را نشان دهد، هیچ فردی نمیتواند کارها را آنطور که باید به سرانجام برساند.
- برای منسجم نگه داشتن کسبوکار: این مساله را به این صورت میتوانیم بیان کنیم که اگر هر فرد در کسبوکار بتواند در جهت یک هدف جمعی و ارزشی حرکت کند، امری مهم است. یک رهبر نه تنها باید چنین هدفی داشته باشد بلکه باید الهامبخش دیگران نیز باشد. در کسبوکارهای کوچک، راحتتر میتوان تیم را مدیریت و به انسجام تیم کمک کرد. رهبر در این گونه کسبوکارها نقش کلیدی برای انسجام بخشیدن به اعضای تیم دارد.
رهبر یک کسبوکار باید ویژگیها و صلاحیتهای مشخصی داشته باشد. بعضی افراد ذاتاً رهبر زاده میشوند، آنها افردی هستند که معمولاً در سنین پایین این توانایی را به شکلهای مختلفی اجرا میکنند. از بازیهای دوران کودکی گرفته تا هماهنگی و اعمال نظر نهایی برای یک کسبوکار کوچک، همه و همه جزو مصادیق آن است. در کنار این موضوع، افرادی که میخواهند هدایت شرکت خودشان را بدست بگیرند، باید یاد بگیرند یک رهبر موفق به چه معناست و مهمترین فاکتورهایی که میتواند در این جهت به آنها کمک کنند را بدست بیاورند. در زیر به برخی از این موارد اشاره میکنیم:
- جلوتر از بقیه فکر کردن: هرچه یک کسبوکار بزرگتر میشود، فکر کردن در مورد اینکه چه چیزی در حال رخ دادن است اهمیت بالایی دارد. اما مساله مهمتر آن است که رهبر یک کسبوکار آن قدر در حوزه کاری خود، کاربلد و حرفهای باشد تا بتواند 5 سال آیندهی شرکتش را تجسم کند و ببیند در کجا قرار خواهد داشت. اگر چه کار سختی است اما غیر ممکن نیست تا یک کسبوکار را به سمت برنامههای آتی آن پیش برد. از آنجایی که در تیمهای کوچک، امکان ایجاد تغییر در مدل کسبوکار وجود دارد و میتوان راههای مختلفی را برای کسب نتیجه امتحان کرد، لذا وجود فردی که بینش درستی نسبت به تغییر و جلوتر فکر کردن از بقیه داشته باشد، بیش از قبل احساس میشود.
- مسئولیتپذیری: رهبر یک کسبوکار قطعاً باید مسئولیتپذیری بالایی داشته باشد. شاید بیان این موضوع رایج به نظر نرسد اما این قضیه همیشه به اندازهای که برخی افراد فکر میکنند، واضح نیست. در حقیقت بخش زیادی از مسئولیتپذیر بودن شامل مواردی مثل مدیریت بودجه مناسب، عدم اتلاف وقت و حرفهای گری است. رهبر یک کسبوکار کوچک نه تنها باید تیمش را به حرکت رو به جلو تشویق کند، بلکه باید مجموعهای از الگویی مثبت و منحصربفرد برای هر کدام از اعضای آن باشد.
- ارتباطات: امروزه داشتن قدرت و مهارت ارتباطات عاملی ارزشمند و تعیینکننده در دنیای کسبوکار، خصوصاً در کسبوکارهای کوچک است. در یک شرکت بزرگ، شما احتمالاً این امکان را ندارید تا ارتباطات بالایی را تجربه کنید؛ زیرا بدلیل بزرگی سازمان نمیتوانید با مشتریان زیادی در تعامل باشید. اما در سوی مقابل، در کسبوکاری که کارکنان انگشتشماری دارد، صاحب یا رهبر کسبوکار در شرایط مختلف، نقشهای متفاوتی به خود میگیرد؛ نقشهایی از فروشنده گرفته تا نیروی بازاریابی و در همه این آنها بصورت مستقیم و غیر مستقیم با مشتریان و مخاطبان آن کسبوکار در ارتباط خواهد بود. در واقع بطور خلاصه میتوانیم بگوییم که توانایی ارتباط با افراد مختلف با کارهای گوناگون، در دنیای کسبوکار ضروری است.
- انگیزه دهنده بودن: یکی دیگر از مهارتهایی که رهبر یک کسبوکار کوچک باید از آن برخوردار باشد، توانایی انگیزه دادن است. این قضیه به این دلیل اهمیت دارد که در کسبوکارهای کوچک، اگر یک نفر وظیفه خودش را بدلیل کاهش سطح انگیزه از دست بدهد و نتواند به درستی کارها را پیش ببرد، مجموعه به احتمال زیاد با مشکل مواجه میشود یا شاید با شکست روبرو شود. همانطور که مهم است تا افرادِ تحت هدایت یک رهبر، اطلاعات مناسبی از کارشان داشته باشند، به همان نسبت مهم است تا با اشتیاق و انگیزه کافی، درگیر کار خود شوند.
رهبری به تعبیر بسیاری از فعالان و متخصصان دنیای کسبوکار، یک هنر است و اگر قادر باشید آن را به خوبی انجام دهید، کسبوکارتان به سرعت مسیر پیشرفت را با حداقل کم و کاستیها طی خواهد کرد. اگر صاحب یا رهبر یک کسبوکار هستید و فکر میکنید که گزینه ایده آلی برای این کار نیستید، به فکر جایگزین فردی باشید که صلاحیتهای رهبر شدن را (طبق مواردی که در بالا گفتیم)، داشته باشد. یا اگر مایل هستید یاد بگیرید که رهبر فوق العادهای شوید، کسی را پیدا کنید که در حوزه کاری شما، در سِمَت رهبری، موفقیتهای چشمگیری بدست آورده و از او بخواهید تا مسیر را به شما نشان دهد. ویژگیهای رهبری بهترین چیزهایی هستند که میتواند یاد داده شود. همواره سعی کنید برای بهتر شدن یاد بگیرید.
منبع:
www.tanveernaseer.com