تفاوت بین PMBOK و کانبان
**PMBOK** و **کانبان** دو روش مدیریت پروژه هستند که هر کدام رویکرد و ویژگی‌های خاص خود را دارند. هر دو روش برای سازماندهی و مدیریت پروژه‌ها استفاده می‌شوند، اما در نحوه اجرای کارها تفاوت‌های قابل توجهی دارند.
PMBOK
PMBOK مخفف عبارت Project Management Body of Knowledge است که به فارسی به معنای مجموعه دانش بدنه مدیریت پروژه ترجمه می‌شود. PMBOK یک استاندارد جهانی و جامع برای مدیریت پروژه است که توسط موسسه مدیریت پروژه (PMI) منتشر شده است. این استاندارد مجموعه ای از بهترین شیوه‌ها، فرآیندها، ابزارها و تکنیک‌هایی است که برای مدیریت موفقیت‌آمیز پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- پیشنهاد بررسی >>>> استاندارد pmbok چیست ؟
PMBOK چیست و چه کاربردی دارد؟
PMBOK به عنوان یک چارچوب جامع برای مدیریت پروژه، به مدیران پروژه کمک می‌کند تا:
- درک مشترکی از مفاهیم مدیریت پروژه ایجاد کنند: با استفاده از PMBOK، همه اعضای تیم پروژه درکی مشترک از مفاهیم، اصطلاحات و فرآیندهای مدیریت پروژه پیدا می‌کنند.
- پروژه‌ها را به صورت سیستماتیک مدیریت کنند: PMBOK یک رویکرد ساختاریافته برای مدیریت پروژه ارائه می‌دهد که به مدیران پروژه کمک می‌کند تا تمام مراحل یک پروژه را از آغاز تا پایان به صورت منظم مدیریت کنند.
- خطرات را شناسایی و مدیریت کنند: PMBOK به مدیران پروژه کمک می‌کند تا خطرات احتمالی را شناسایی کرده و برای مدیریت آن‌ها برنامه‌ریزی کنند.
- کیفیت پروژه را بهبود بخشند: با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های ارائه شده در PMBOK، می‌توان کیفیت پروژه را بهبود بخشید و از دستیابی به اهداف پروژه اطمینان حاصل کرد.
- بهبود ارتباطات در تیم پروژه: PMBOK به بهبود ارتباطات بین اعضای تیم پروژه کمک می‌کند و از بروز سوء تفاهم جلوگیری می‌کند.
ساختار PMBOK
PMBOK به صورت یک کتابچه راهنما سازماندهی شده است که شامل ۱۰ حوزه دانش مدیریت پروژه است. این حوزه‌ها عبارتند از:
- مدیریت یکپارچگی پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای تعریف، یکپارچه‌سازی، تغییر و پایان دادن به پروژه استفاده می‌شود.
- مدیریت دامنه پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای تعریف و کنترل دامنه پروژه استفاده می‌شود.
- مدیریت زمان پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای برنامه‌ریزی، زمان‌بندی، کنترل و مدیریت زمان پروژه استفاده می‌شود.
- مدیریت هزینه پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای برنامه‌ریزی، برآورد، بودجه‌بندی، کنترل و مدیریت هزینه‌های پروژه استفاده می‌شود.
- مدیریت کیفیت پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای برنامه‌ریزی، اطمینان از کیفیت و کنترل کیفیت پروژه استفاده می‌شود.
- مدیریت منابع انسانی پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای سازماندهی، مدیریت و رهبری تیم پروژه استفاده می‌شود.
- مدیریت ارتباطات پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای برنامه‌ریزی، مدیریت و کنترل ارتباطات در پروژه استفاده می‌شود.
- مدیریت ریسک پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای شناسایی، تحلیل، پاسخ و کنترل ریسک‌های پروژه استفاده می‌شود.
- تهیه و تدارکات: شامل فرآیندهایی است که برای خرید کالاها و خدمات مورد نیاز پروژه استفاده می‌شود.
- مدیریت ذینفعان پروژه: شامل فرآیندهایی است که برای شناسایی، تحلیل، مدیریت و پاسخگویی به انتظارات ذینفعان پروژه استفاده می‌شود.
- پیشنهاد بررسی >>>> PMBOK 7
مزایای استفاده از PMBOK
- استاندارد جهانی: PMBOK یک استاندارد جهانی است که در اکثر سازمان‌ها و صنایع پذیرفته شده است.
- جامعیت: PMBOK تمام جنبه‌های مدیریت پروژه را پوشش می‌دهد.
- انعطاف‌پذیری: PMBOK را می‌توان برای انواع مختلف پروژه‌ها و در صنایع مختلف به کار برد.
- بهبود بهره‌وری: با استفاده از PMBOK می‌توان بهره‌وری پروژه‌ها را افزایش داد و هزینه‌ها را کاهش داد.
- افزایش شانس موفقیت پروژه: PMBOK به افزایش شانس موفقیت پروژه‌ها کمک می‌کند.
KANBAN
کانبان (Kanban) یک روش بصری و چابک برای مدیریت کارها و پروژه‌ها است که ریشه در صنایع تولیدی دارد. این روش به شما کمک می‌کند تا جریان کار خود را بهینه سازی کرده، گلوگاه‌ها را شناسایی و به طور مداوم بهبود دهید. کانبان به معنای “کارت” در زبان ژاپنی است و از کارت‌های بصری برای نمایش وضعیت کارها استفاده می‌کند.
- پیشنهاد بررسی >>>> دوره آموزشی کانبان ( Kanban )
اصول اصلی کانبان
- ویژوالایزیشن (Visualisation): کارها روی یک تخته یا نرم‌افزار کانبان به صورت کارت‌های بصری نمایش داده می‌شوند. هر کارت نماینده یک وظیفه یا فعالیت است.
- محدودیت کار در جریان (WIP Limits): تعداد کارهایی که همزمان در هر مرحله می‌توانند در جریان باشند محدود می‌شود. این به جلوگیری از اضافه کاری و افزایش تمرکز کمک می‌کند.
- جریان پیوسته (Continuous Flow): هدف کانبان ایجاد یک جریان پیوسته از کار است. کارها به صورت روان از یک مرحله به مرحله بعدی منتقل می‌شوند.
- بهبود مستمر (Continuous Improvement): کانبان بر بهبود مستمر فرآیندها تاکید دارد. تیم به طور مرتب گرد هم می‌آیند تا راه‌های بهبود جریان کار را شناسایی کنند.
مزایای استفاده از کانبان
- افزایش شفافیت: با نمایش بصری کارها، همه اعضای تیم به راحتی می‌توانند وضعیت پروژه را مشاهده کنند.
- بهبود بهره‌وری: با محدود کردن کار در جریان، تیم می‌تواند بر روی کارهای مهم تمرکز کند و از اتلاف وقت جلوگیری کند.
- کاهش زمان تحویل: با بهینه سازی جریان کار، می‌توان زمان تحویل محصولات یا خدمات را کاهش داد.
- افزایش انعطاف‌پذیری: کانبان به تیم‌ها کمک می‌کند تا به تغییرات سریع پاسخ دهند.
- بهبود کیفیت: با شناسایی و رفع مشکلات در مراحل اولیه، می‌توان کیفیت کار را بهبود بخشید.
- پیشنهاد بررسی >>>> قرارداد های چابک ( Agile Contracts )
اجزای اصلی یک سیستم کانبان
- تخته کانبان: یک تخته فیزیکی یا مجازی که ستون‌هایی برای نمایش مراحل مختلف کار دارد.
- کارت‌های وظیفه: کارت‌هایی که هر کدام نماینده یک وظیفه هستند.
- ستون‌ها: ستون‌هایی که مراحل مختلف کار را نشان می‌دهند، مانند “کارهای در انتظار”، “در حال انجام” و “تکمیل شده”.
- محدودیت کار در جریان: محدودیتی که برای هر ستون تعیین می‌شود و مشخص می‌کند که چند کارت می‌تواند همزمان در آن ستون باشد.
کاربردهای کانبان
کانبان در صنایع و تیم‌های مختلف قابل استفاده است، از جمله:
- توسعه نرم‌افزار: برای مدیریت مراحل مختلف توسعه نرم‌افزار، از جمله برنامه‌ریزی، توسعه، تست و انتشار.
- مدیریت پروژه: برای مدیریت پروژه‌های مختلف، از جمله پروژه‌های ساختمانی، بازاریابی و طراحی.
- تیم‌های پشتیبانی: برای مدیریت تیکت‌های پشتیبانی و بهبود زمان پاسخگویی.
- تیم‌های طراحی: برای مدیریت مراحل مختلف طراحی، از جمله ایده پردازی، طراحی اولیه، طراحی نهایی و تولید.
- پیشنهاد بررسی >>>> مدیریت چابک ( Agile )
ابزارهای کانبان
امروزه ابزارهای نرم‌افزاری زیادی برای پیاده‌سازی کانبان وجود دارد، از جمله:
- Trello: یک ابزار ساده و محبوب برای مدیریت پروژه‌های کوچک و بزرگ.
- Asana: یک ابزار جامع برای مدیریت پروژه که شامل ویژگی‌های کانبان نیز می‌شود.
- Jira: یک ابزار قدرتمند برای مدیریت پروژه‌های نرم‌افزاری.
- Monday.com: یک پلتفرم کاری منعطف که از کانبان پشتیبانی می‌کند.
در کل، کانبان یک روش ساده و موثر برای مدیریت کارها و پروژه‌ها است که به شما کمک می‌کند تا بهره‌وری خود را افزایش داده و کیفیت کار خود را بهبود بخشید.
آیا می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد یک موضوع خاص در مورد کانبان کسب کنید؟ مثلاً می‌توانید در مورد نحوه پیاده‌سازی کانبان در تیم خود، انتخاب بهترین ابزار کانبان یا مقایسه کانبان با سایر روش‌های مدیریت پروژه سوال کنید.
- پیشنهاد بررسی >>>> مدیریت پروژه حرفه ای
تفاوت KANBAN و PMBOK در چیست؟
رویکرد سنتی: PMBOK یک رویکرد سنتی و ساختاریافته به مدیریت پروژه است. این روش بر برنامه‌ریزی دقیق، کنترل هزینه‌ها، زمان‌بندی و منابع تمرکز دارد.
فازهای پروژه: PMBOK پروژه را به چندین فاز تقسیم می‌کند که هر فاز دارای مراحل مشخصی است. این فازها شامل آغاز، برنامه‌ریزی، اجرا، کنترل و پایان پروژه هستند.
اسناد جامع: PMBOK بر تهیه اسناد جامع و دقیق مانند برنامه پروژه، گزارش‌های پیشرفت و تحلیل ریسک تاکید می‌کند.
کنترل تغییرPMBOK: یک فرآیند کنترل تغییر رسمی را برای مدیریت تغییرات در طول پروژه تعریف می‌کند.
مناسب برای: پروژه‌های بزرگ و پیچیده با الزامات دقیق و مشخص.
- پیشنهاد بررسی >>>> اصول و مفاهیم WBS
کانبان (Kanban)
رویکرد چابک: کانبان یک روش چابک و انعطاف‌پذیر برای مدیریت کار است. این روش بر جریان کار، بهبود مستمر و پاسخگویی به تغییرات تمرکز دارد.
تخته کانبان:کانبان از یک تخته بصری برای نمایش مراحل مختلف کار استفاده می‌کند. وظایف روی کارت‌هایی نوشته می‌شوند و در ستون‌های مختلف تخته جابه‌جا می‌شوند.
محدودیت کار در جریان (WIP): کانبان بر محدود کردن تعداد وظایفی که به طور همزمان در هر مرحله انجام می‌شوند، تاکید دارد. این باعث می‌شود تیم بتواند بر روی وظایف در حال انجام تمرکز کند و از انجام چندین کار به طور همزمان جلوگیری کند.
بهبود مستمر: کانبان بر بهبود مستمر فرایندها تاکید دارد. تیم به طور مرتب گرد هم می‌آیند تا راه‌های بهبود جریان کار را شناسایی کنند.
مناسب برای: پروژه‌های کوچک و بزرگ، تیم‌های کوچک و بزرگ، و هر جایی که نیاز به انعطاف‌پذیری و پاسخگویی به تغییرات باشد.
- پیشنهاد بررسی >>> استقرار سیستم مدیریت پروژه
چه زمانی از PMBOK و چه زمانی از کانبان استفاده کنیم؟
PMBOK:زمانی که پروژه شما بزرگ، پیچیده و با الزامات دقیق است و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و کنترل قوی دارد.
کانبان:زمانی که پروژه شما کوچک‌تر، انعطاف‌پذیرتر و نیاز به پاسخگویی سریع به تغییرات دارد.
در بسیاری از موارد، می‌توان از ترکیبی از PMBOK و کانبان استفاده کرد.** برای مثال، می‌توان از فازهای PMBOK برای برنامه‌ریزی کلی پروژه استفاده کرد و سپس از کانبان برای مدیریت کارهای روزمره و بهبود مستمر استفاده کرد.
انتخاب بین PMBOK و کانبان بستگی به عوامل مختلفی از جمله نوع پروژه، اندازه تیم، فرهنگ سازمانی و ترجیحات تیم دارد.** مهمترین نکته این است که روشی را انتخاب کنید که برای تیم شما و پروژه شما بهترین نتیجه را داشته باشد.
شما می توانید جهت مشاهده همه دوره های مدرسه هم آموز بر روی ” مدیریت پروژه ” کلیک کنید و با این دوره ها آشناشوید.
